Logo de la empresa

A ostras no Salnés

Teo Cardalda | revista eSmás Vilagarcía Nº 25 Verano 2019

Gran parte de esta mercadoría era destinada para as mesas das Súas Maxestades os Reis, debido ao seu alto prezo
A ostras no Salnés

A orixe da explotación da ostra na ría arousana está moi ligada a Madrid. Nos séculos XVI-XVII e primeiros anos do XVIII, os mariñeiros de Vilaxoán comezaron a obter rendibilidade da ostra coa exportación do produto escabechado e embarrilado cara Castela, a Madrid, a praza de maior consumo. Gran parte de esta mercadoría era destinada para as mesas das Súas Maxestades os Reis, debido ao alto prezo do que gozaba este producto autóctono. Sen ir mais aló, en 1750 os arrieiros que transportaban as ostras cobraban de 12 a 15 reais por legua percorrida. 

As zonas máis produtivas comprendían desde a praia da Comboa até Punta de Corón, O Esteiro do Rial, O Castelete- preto do con o Corbeiro- e toda a praia da Comboa. Mais os mariñeiros de Vilaxoán, adiantándose ao concepto de furtivismo, tamén ían a apañar ostras a outros bancos fóra da vila, concretamente aos viveiros que se atopaban en Vilanova e a Illa de Arousa, o que despertou queixas por parte dos mariñeiros arousanos.

O problema dos mariñeiros era que a súa vida era moi precaria, de mera supervivencia, e a súa riqueza xerada era capitalizada polas mans mortas da nobreza e da aristocracia eclesiástica. Nos viveiros existía un dominio privativo de certos condes como: os de Monterrey, Fefiñáns, Castronuevo, Goyanes etc.. que consideraba as ostreiras naturais como propias e non comúns, en base a antigas regalías herdadas no medievo. Os mariñeiros estiveron séculos loitando contra estes privilexios aristocráticos, recurrindo a litixios que non chegaban a ningunha parte por mor da influencia que exercían os señores feudais sobre a Real Audiencia de Galicia.

Estes ancestrais privilexios señoriais e eclesiásticos, foron un continuo atranco para a libre explotación marisqueira nos mellores bancos naturais da ría de Arousa e tamén de Pontevedra, explotada polos mariñeiros de A Lanzada.

Tal e como explicou o economista e sociólogo Alfredo Brañas en 1889 na Revista Regional de Ciencias, Letras e Arte, na ría arousana nunca se apostou pola creación de parques ostrícolas en boas condicións, senón pola explotación descontrolada e autoritaria por partes dos señores feudais e a orde eclesiástica. Esta situación propiciou a decadencia dos viveiros naturais a partir do século XIX, ocasionando a ruina de numerosas familias que vivían ou malvivían da súa pesca. Os intentos por recuperar a antiga produtividade tampoco serviron de gran utilidade. Durante o reinado de Alfonso XII se autorizou o establecemento de parques ostreícolas, pero esas concesións foron dadas a aos descendentes daqueles antigos condes e de casas de señorío, que volveron a cometer os mesmos erros de entón. En 1890 realizouse unha sementeira de 68.500 ostras traídas de outros lugares de España e non da mellor calidade. E se por algo se distinguía a ostra arousana era, precisamente, pola súa exquisita calidade “comparable á producida en Franza, Tarento e o golfo de Edimburgo”, afirmaba o doutor vilagarcián Roque Carús en 1903. 


Anunciantes en el número actual la revista eSmás:


Scroll to Top