Díxenlle o meu pai: "voume dedicar a isto”
 

Mentres o actor Carlos Blanco continúa a súa xira por toda Galicia co seu espectáculo Menú do Día, no que o acompaña o ilustrador Luis Davila, falamos con el de Mareas Vivas, de pedirlle desculpas a Juan Diego, dos seus anos en Compostela, de Almodóvar ou de firmar autógrafos mentres ouriña. Por estraña que pareza a mestura.

-Como foi ese momento de “mamá, quero ser artista”?

- Nunca dixen iso porque perdín á miña nai moi novo. Díxenlle ao meu pai: “voume dedicar a isto. Cando xa estaba en Mareas Vivas e tiña a carreira bastante orientada, el seguía insistindo en que acabase a carreira universitaria. O outro día, cando actuei en Vilagarcía, tiven pena de que non estivera a miña nai alí. Debía de estar moi orgullosa de ver un teatro cheo. Realmente nunca pensei que podería vivir deste oficio, simplemente déronse unhas circunstancias favorables para a profesión de actor: a aparición da TVG, das series… A bonanza económica favoreceu que se puidera traballar neste oficio, que volve ser algo moi difícil para moreas de compañeiros.
- Pero algo tivo que ser o que te fixo querer dedicarte á interpretación?
- No meu caso vén case de nacemento. Na miña casa eramos seis irmáns e cantábase moito, tocaban a guitarra, cantaban... Actuar ou cantar sempre foi algo moi natural. Si lembro a primeira vez que contei un chiste en público. Tería 3 ou 4 anos, nun festival parroquial en Vilagarcía. Lembro o éxito que tivera, e no espectáculo que levo hoxe en día conto cándo tiven a primeira sensación de que me gustaba que a xente mirase para min: foi en Pontevedra, cuns 5 anos.

- Pasaron moitos anos dende aquel chiste. Cantos cres que contaches ata hoxe?

- Milleiros. Pero case sempre en público, non adoito facelo en privado. A xente pensa que un humorista está de broma todo o día, e para nada. Son un empresario con 8 persoas ao meu cargo neste espectáculo, facturas, IVE trimestral, papeis... Detrás de todo iso hai moitísimo traballo. Pensan que ser actor é que te levan en coche a unha rodaxe e esperan por ti. Se a xente soubera a dureza deste oficio, a incerteza de non saber de qué vas vivir o mes que vén... Teño dúas rodaxes inmediatamente e xa me vou preparando, porque normalmente rodas de noite, con frío, en inverno vestido de verán e á inversa... Eu xa rodei a 30 graos baixo cero en Lituania, tívenme que tirar ao mar vestido en pleno decembro en Laxe, poñerme diante dun lanzador de coitelos que me lanzaba coitelos de verdade para Hospital Central... Ven a parte bonita na que estás no photocall co teu traxe, pero non cando te ergues ás 3 da mañá en pleno xaneiro para rodar de manga curta porque na película ten que parecer que é verán, ou cando tes que mastigar xeo para non botar bafo pola boca en inverno.

"Gústame moito facer de morto"

- Dixeches algunha vez: “eu isto non son capaz de facelo”?

- Moitísimas, o cine é moi complicado. Tes a cámara diante e non podes mover a cabeza porque por luz tela que ter quieta, tes unha marca no chan... A sensación é como cando empezas a conducir, que non sabes por que espello mirar, pero con práctica pódeste esquecer do barullo, dos coches que están parados mentres estás rodando, e concentrarte na secuencia.

- E pola contra, algún traballo que che sorprendera que fose tan doado?

- Depende moito do clima. Cando hai moi boa química cos actores, entendes ao director e a escena está moi ben escrita. A min gústame moito facer de morto, e xa me tocou morrer tantas veces que a miña familia búrlase ao respecto. Eu creo que morro moi ben.

- Aínda que morriches moitas veces na ficción, o teu DVD ben indica que estás “vivo... de momento”. De onde xurdiu a idea?

- Creo que era necesario, levaba 10 anos traballando como monologuista e tiña sobre 8 horas de repertorio sen repetir. A idea deuma Joan Gràcia, de Tricicle, hai 2 anos. Actuei en Barcelona nun espectáculo benéfico no que coincidimos, e cando actuei veu xunto a min e preguntoume se tiña un DVD. Díxenlle que non, e respondeume que debería telo. Agora está practicamente esgotado.

- Contabas con esa resposta tan positiva?

- Non. Nin aínda agora. Co Menú Do Día estamos enchendo, e ás veces paréceme case inxusto. O outro día en Narón pedinlle desculpas a Juan Diego porque el tiña 200 persoas e nós 900. Nunca o calculas, e eu sigo beliscándome cada vez que vexo un auditorio cheo.

- Cal é o segredo para que funcionen tan ben os teus monólogos?

- A complicidade da xente. Un monólogo non é máis que recoller as ganas de rir que ten o público e darlle algo que a eles lles pareza divertido. O público non sabe que, como mínimo, a metade do traballo a fan eles. Se ten ganas de rir, aquilo é un canón, e se non xa lles podes facer cóxegas. Ás veces fago dúas funcións ao día, e nunha as gargalladas son suaves e na seguinte o teatro se vén abaixo. E ti estás dicindo máis ou menos o mesmo. É o público quen ten máis ou menos ganas de rir.

- Hai algunha moda?

- Non creo, porque se a houbera Gila non tería existido. Si sucede que se popularizou a través do Club da Comedia, e en todos os países. En Francia hai ata unha canle de televisión que só emite monólogos. Podemos falar de moda do formato, pero o humor sempre existiu e existirá. É das poucas maneiras de intentar sobrevivir neste mundo. O humor suaviza todo e dálle unha pátina irónica á vida.

- O humor sempre é necesario, pero quizais nestes momentos moito máis.

- Por iso eu encho teatros, non porque sexa mellor que outros, pero quizais non é momento de dramas. Por iso arrasou Ocho Apellidos Vascos, Almodóvar fixo unha comedia... O público vai porque sabe que durante hora e media vai rir.

- Para a xente que non vimos o teu espectáculo, Menú do Día, con Luis Davila: por que a saia?

- É un recurso estético. Quería experimentar coas pouquísimas posibilidades nas que un home pode levar saia, socialmente falando. Se o pensas, curas aparte, só se admiten o mandil, o pareo e a saia escocesa. Ten un punto bravo que me gusta, moi noso e do norte que nos emparenta cos nosos irmáns escoceses. Ademais Luis ten moi boas pernas, e hai que empregar todas as bazas para que o público vaia ao teatro.

"Non saio por cumplir, senón a facer o meu oficio: divertir ao público."

- O espectáculo demostra que o humor é unha linguaxe universal, porque funcionan perfectamente o humor verbal co ilustrado nun mesmo show.

- Nun momento cambiamos o rol e vés como eu son un debuxante malo e Luis é un contador aceptable. O brillo está no que sabemos facer. Pero esa mestura creo que é o novidoso. É difícil que a priori funcione, tendo en conta os ritmos tan dispares entre os dous, pero conségueo.

- Falabamos ao principio de Mareas Vivas. Como levas que a xente aínda te lembre como Ladislao?

- Moi ben, igual que me fai moitísima ilusión que me chamen “o filla de Sinda”. Eu non podo renegar, nin o vou facer, dun papel que me deu tantas alegrías e me fixo coñecido para poder facer o que fago.

- Se a TVG decidira rodar un capítulo especial, ao xeito de Farmacia de Guardia, aceptarías?

- Pode ser. De feito fixen un cameo como Ladislao despois de morto, cando morre Currás. Dous anos máis tarde, aceptei filmar unha escena post-mortem na que eu facía de anfitrión de Currás no purgatorio. Se o guión estivese ben escrito, que para min é a clave do asunto, si que o faría.

- Temiches que che encadrara?

- Por iso a deixei, en pleno éxito e por máis que me pediron, case suplicando, que non marchase. Pensaba que xa estaba feito o meu traballo e que pouco máis me ía aportar ademais de diñeiro. Eu estou neste oficio pasionalmente. Os cartos están ben, pero non é a miña motivación. Sempre está ese risco, pero por sorte creo que o deixei a tempo.

- Cres que o rexistro cómico tamén pode causar ese efecto?

- Levo tanto tempo en comedia que a xente se estraña cando fago drama. En cambio, moi pouca xente sabe do rexistro cómico de Tosar, que é boísimo, pero sempre lle dan papeis de raro, revirado... Normalmente os directores non arriscan demasiado: vente no rexistro que coñecen e pídeno. Un actor sempre busca o contrario. Eu xa fixen malos, asasinos, pais de familia... Tiven a posibilidade de facer bastantes cousas con certa dignidade.

- Como foi traballar con Almodóvar?

- Breve (risos). Non deu tempo a moito. Foi un luxo moi interesante, ver como traballan el, Penélope... Aprendes, pero finalmente non lle dou maior importancia polo pequeno que foi o papel. Teríame gustado que levase o Oscar, creo que o merecía. Pero ao final, cando me ofrecen traballos, seguramente non sexan eses os que escolla, por moito que me chamen dende Toquio ou San Paulo e se poida ver en todo o mundo.

- En Toquio, xustamente, aparecías nunha pequena película chamada Tilda & Jean.

- Non a vin! Non sempre o fago, quizais por pudor ou porque teño medo de ver esa secuencia ou escena... Non me atrevín a ver La Estrella porque me tocou facer dun maltratador. Algún día me armarei de valor e fareino. Para min carece de interese ver os meus traballos. Xa están feitos, agora non os podo modificar! Si vexo os ensaios de teatro porque podo modificar cousas. Normalmente véxome tantos defectos que me pregunto como puiden ser tan torpe. Sufro e prefiro non velo, agás nalgunha ocasión, se estou moi seguro do que fixen.

- Algunha vez te viches especialmente mal?

- Curiosamente, nunha curta na que creo que estou sobreactuado e pola que me deron o premio ao mellor actor no Festival de Cans, Mal de Sangre. É unha boa curta, pero sufrín moitísimo véndoa. Non me daría ningún premio por ela.

- Pecas de demasiada autocrítica?

- Como case todos os actores, o cal está ben. Podo saír moi descontento do teatro co público posto de pé. Se lle gustei ao público, bárbaro, pero marcho á casa amolado porque non estiven como considero que debería ou podería estar. Eu saio cada noite a facer a función da miña vida, senón non saio ao escenario. Dáme igual que sexan 50 ou 5.000. Non saio por cumprir, senón a facer o meu oficio: divertir ao público. Desgraciadamente case nunca pasa, ou nunca, pero telo que intentar. Ou dedicarte a outra cousa.

- Algunha vez te gustaches tan pouco que te arrepentiras?

- Teño volto tantas cousas pensando que non valgo para isto... Xa hai tempo que non, pero nos primeiros anos pasoume unha morea de veces. Noites de fracaso, que non conectas ou non quedaches a gusto...

"O éxito é moi difícil de dixirir. En cambio, cun bo fracaso aprendes"

- Cal foi o teu maior apoio neses momentos?

- Sempre hai unha especie de seguridade interior e íntima que che di que continúes cara a adiante. Tamén están os amigos, xente que che quere ben, pero un no fondo sabe que naceu para iso, aprender, mellorar... Aprendes dos fracasos, o éxito só serve para volverte imbécil. O éxito é moi difícil de dixerir. En cambio, cun bo fracaso aprendes, cando alguén che di que algo está mal. Ao estrear Menú do Día, o meu fillo, que ten 26 anos, colleume por banda e díxome: “creo que a función está moi ben, pero...”, e deume un repaso, ben cariñoso, do que tomei nota e modifiquei cousas. Creo que aí é onde aprendes. Se non, se todos din que es divino, que aprendes aí?

- Algunha vez te deixaches influír polas críticas positivas e en certo modo morriches de éxito?

- Con Mareas Vivas case puidémolo facer. Vímonos coma unha especie de Backstreet Boys: o meu coche estaba rodeado de xente pedindo autógrafos, cheguei a firmalos mexando nun bar! Son cousas de tolos.

- Volverías ter un papel fixo en televisión?

- Se está ben escrito si, por que non? Tiven unha personaxe en Lobos, que non callou, e ofrecéronmo en Matalobos pero coincidía cunha rodaxe en Barcelona.

- Viviches algunha vez as presións das canles de televisión?

- Moitas. As cadeas buscan cartos, acadar 5 millóns de espectadores para ter moitísima publicidade. É un negocio. Inflúen en guión, en emisión, promoción, que non che toque cun partido de fútbol que che funda... Aínda así a ficción é das poucas cousas que se manteñen ben, e xera moitos traballos: non só actores. Hai moito máis equipo técnico que artístico detrás dun produto.

- Sendo actor podes non ter a capacidade para intermediar nesas presións, pero ti traballaches de presentador, e cunha idea propia.

- Creo que me equivoquei con Somos Unha Potenzia. En parte porque era un programa pensado para a tarde, que logo emitiron pola noite. De todos modos, a televisión é unha cousa á que non sei se volvería. Dá demasiado traballo. Naquela época durmía na Coruña a 100 metros do plató, chegaba ás 8 da mañá e marchaba ás 12 da noite. Xa non teño o corpo para traballar dese xeito. Non o volvería facer, é demasiado cansado.

- Nunha entrevista túa, dicías que o teu ben máis prezado son as túas engurras, pero cambiarías de ti mesmo o ser máis novo. Non é unha contradición?

- Eu son moi contraditorio. Encantaríame ser máis novo sabendo o que sei, coa calma coa que afronto a miña existencia, pero con menos idade. De novo só tiña urxencias por abrirme paso na vida, e agora son moi poucas. O tempo pasou, as engurras están aí, o deterioro chega e hai que asumilo: saber que estás en claro declive e quedan apenas vestixios do que fuches.

- Ademais, presentaches O Gran Camiño, un programa sobre xente que deixaba de fumar mentres facía o Camiño de Santiago. Ti es fumador.

- Tamén era unha contradición. A min pedíronmo e aceptei, mais que non me pedisen que o deixase!

- Interpretaches a dúas personaxes distintas en Hospital Central (en 2003 e 2012). A xente non se dá de conta diso?

- Cantas veces cambiaron un actor nunha serie! O público papa o que lle botes (risos). A xente nin se lembra da anterior vez que fuches, e cando o fan é porque son amigos. Fóra de Galicia, onde son un completo descoñecido, ás veces a xente me di que lles sono. O bo que ten a tele é que a xente se esquece de ti moi rapidamente. Lémbrome dun control policial en Navarra, despois de facer El Comisario, onde nos pararon con pasamontañas e metralletas. Cando me enfocaron cunha lanterna e un tío me dixo “su cara me suena”, durante un segundo pensei: “por favor, que se acorde por algo bo”. El estaba rexistrando se era por unha serie ou un cartaz de “se busca”. Foron uns segundos eternos, de temendo acojone.

- Como se aveciña o futuro?

- Marabilloso, porque espero descansar. En canto poida, que espero que sexa pronto, tomareime un longo tempo de descanso. Este ano será difícil porque está moi complicado. Aínda así, vou dar un baixón enorme de actuacións: de 90 ou 100 veces por ano, rebaixareino a 50, e se podo o ano que vén a 30. Apetéceme moitísimo tomar unhas vacacións, descansar tanto eu coma o público de min, reescribir cousas...

"apetéceme descansar, reescribir cousas..."

- Vés de dobrar a un xigante en Meñique.
 

- Estrearase en xullo. É unha longa de animación cubana, na que fago dun xigante malhumorado chamado Tom. Normalmente non me gusta dobrar, síntome incómodo e prefiro a versión orixinal, pero nos debuxos animados está ben porque non hai actor, hai un boneco ao que lle pos a voz. En O Apóstolo non foi só voz, tamén o corpo, interpretación, crear personaxe... Foi máis un traballo de actor.

- Viviches moitos anos en Santiago. Como lembras eses anos?

- Lémbroos ben. Creo que fun feliz en Santiago. Quizais dá un pouco de vertixe cando cumpres anos porque a sensación é de que a xente sempre ten a mesma idade mentres ti te fas vello, porque como sempre veñen remesas de estudantes... A cambio, a enerxía desa xente moi nova fai que Compostela sexa unha cidade moi interesante para vivir, onde a actividade cultural é riquísima, cando se permite que exista. Este é un momento moi malo para iso, dende o Concello non se dan facilidades para que Santiago sexa a capital cultural, como creo que debería ser. As actividades de lugares coma a Casa das Crechas -onde estamos a facer a entrevista-, as jam de jazz, foliadas, teatro... A riqueza cultural de Santiago foi para min a razón fundamental pola que vivín tantos anos: sempre había algo que ver. Estase perdendo e é unha mágoa. É algo que vén dado en gran parte por eses estudantes que alegran a cidade. Pero se se dan facilidades, claro. Con trabas é moi complicado.

- Un lugar que debería aparecer nas guías turísticas e non o está.

As guías céntranse no máis monumental. A min gústame ese Santiago que os turistas non visitan. Ese Castiñeiriño, esas ruelas polas que nunca circulan... Digamos que fóra do miolo, hai outras Compostelas para min moi interesantes. Pero case que prefiro que non estean nas guías porque así son nosas. Está ben ter espazos novos cando chega esta invasión amigable e, por outra banda, necesaria economicamente, pero ás veces mala de levar.

- E, pola contra, un lugar que consideres sobrevalorado?

Pasoume coa Gioconda en París, estaba cheo de xaponeses e eu miraba A Adoración dos Reis Magos, totalmente fascinado, mentres lles deixei gozar a eles co cadro de Da Vinci. Pode que os haxa. Tamén hai outros en certo modo furtados. Non pode ser que os tellados da Catedral sexan case coma un coto privado da Igrexa. Se vostedes non pagan IBI, deberíano abrir á disposición do público. Creo que iso non pode ser, e amólame non poder gozar de cousas que son de todos, non de propiedade particular.