Aitana Iglesias | Revista eSmás Vilagarcía Nº 23
A lenda di que urco de Cortegada cruzaba a nado a ría cada vez que algo funesto acontecía para atemorizar aos carrilexos
Ben coñecido por todos, a illa de Cortegada non sempre estivo deshabitada. A principios do século XX, non tan lonxe dos nosos días, todavía moraban nela os seus colonos. Con preto da vintena de veciños e sesenta propietarios de terras, Cortegada erixíase á entrada da ría de Arousa coma un tesouro de valor incalculable. Por este motivo, en 1907 os veciños de Carril, Vilaxoán e Vilagarcía decidiron mercala como agasallo para o rei, tras unha reunión encabezada polo señor Poyán. Deste xeito, cada colono recibiu un solar con vivenda en terras carrilexas e a parte correspondente ás 252.248,60 pesetas que os veciños desembolsaron como pagamento polo abandono do fogar cortegadés. A pesares do grande valor do presente recibido, Afonso XIII endexamais amosou interese en tal territorio, de forma que a maleza e as alimañas comezaron a se apoderar da illa.
Entre a multitude de herbas e bestas que xurdiron atopábase o Urco. Con dentes afiados e mirada feroz, dicíase que a visita deste enorme can negro traía consigo malas novas. Así, o Urco cruzaba a nado a ría de Arousa cada vez que algo funesto acontecía, de modo que todos os habitantes de Carril temían a súa presenza. Malia que a súa aparición non era frecuente, delatábase polo seu inconfundible alarido, tan lastimoso que resultaba quen de xear o sangue da máis osada persoa. Porén, os carrilexos só podían recluirse nas súas casas agardando a que o Urco non se detivese nelas xa que, no caso contrario, unha desgraza estaría a punto de lles ocorrer. Con todo, o pavor aumentaba os invernais días de tormenta, facendo que todo veciño evitase pasar polo canellón de Peletres. Coñecido coma o “canellón do Urco”, trátase dun paso que une a rúa Aduana coa Alameda, no cal o vento batía xerando un son aterrador que, a propósito da lenda, non era máis que o ruxido desta criatura.
Cal se fose o Coco, tamén os nenos se amedrentaban só de imaxinar a este cuadrúpedo ao seu carón. Tanto é así que, para os meniños da vila, a melodía “que vén o Coco e te comerá” resultaba armoniosa en comparación co “que vai vir o Urco”. Pronunciado por nais e pais cando o comportamento dos máis pequenos non era axeitado, o Urco convertiuse co paso do tempo nunha figura terrorífica que moraba de xeito permanente na memoria da poboación da vila mariñeira.
Aínda que o seu hábitat circunscribíase á illa de Cortegada, tal foi a importancia deste animal que a fábula do Urco chegou mesmo ata terras pontevedresas. Así, o seu posible nado polo río Lérez espantaba a todo veciño sen importar a súa idade. Nenos, adultos e maiores tiñan grabada a imaxe deste enxendro que, segundo contan os nosos antecesores, era quen de tragar dunha soa dentada vinte sacos de moedas coa mesma facilidade coa que un burro engule dous grans de cebada.
Mito ou realidade, a existencia do Urco transmitiuse de xeración en xeración ata os tempos actuais. Deste xeito, dise que o Urco surca as ribeiras dos ríos na procura de lugares nos que agocharse. Por esta razón, aínda hai quen teme atopalo entre alguna rocha ou achegándose a nado deica algunha beira.
Camino das Barreiras, 2 - Guillan - Vilagarcía de Arousa Telf: 620 249 739 - https://www.construgal.es/
Venta de equipos - Consumibles - Teléfonos Móviles - Tablets Avda. Juan Carlos I, 17 Telf: 986 18 62 49 Visita nuestra web
Almacén de Maderas - Suministros para carpintería y bricolaje. Polígono Ind. Bamio. Telf: 986 50 84 44. | Venta al Púbico : Avd. Valle Inclán, 11 - Vilagarcía. Telf: 985 50 19 20
Peluquería de señora, caballero y niños. Todo tipo de tratamientos y servicios para eventos con productos de la mejor calidad. - C/ Castor Sánchez nº18, Vilagarcía. Telf: 986 189 992 Facebook Tijeras de diseño
Tu tienda de moda multimarca para mujeres. Ropa y accesorios de diseño. R/ García Caamaño nº23, Vilagarcía. Telf: 986 509 380 Visita nuestra web
Jaema- Nuestro mejor deseo sois VOSOTROS. Haciéndote sentir seguro desde 1990. Este 2025 cumplimos 35 años a tu servicio. - Juan Carlos I nº20, Local 1, Vilagarcía. - Telf: 986 510 244. - Visita nuestra web
Begoña Saborido Abogados - Plaza de Galicia, n° 19- 3°. Vilagarcía de Arousa. Tinos. 986 50 69 96 / 626 97 22 04 www.abogadosvilagarcia.es
Tu boutique de moda para hombre y mujer con diseños de inspiración marítima. C/ Edelmiro Trillo nº21, Vilagarcía. Telf: 986 551 881 Visita nuestra web
Angeles Tilve - Peluquería Unisex. Tlf: 626456011 - 886309829. Plaza Juan XXII, 2 - local 10. Vilagarcía. Horario: Martes a Sábados, de 9:00 a 20:00h.
Especialista en acupuntura veterinaria y fitoterapia. Avda Juan Carlos I nº15, Vilagarcía. Telf: 986 502 200 Movil: 607 45 39 04Visita nuestra web